Kèm theo sự phát triển nhanh chóng, các vụ lừa đâo tiền điện tử cũng liên tục gia tăng. Cùng xem một ví dụ tại Nga để bạn biết cách bảo vệ mình.
Tiền điện tử ở Nga
“Hiện tại, hơn 10 triệu người Nga có ví tiền điện tử chứa hơn 10 nghìn tỷ rúp tiền điện tử.”
Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin.
Trong khi đó, Bloomberg đã viết vào tháng 2 rằng Điện Kremlin và chính phủ ước tính thị trường tiền điện tử Nga ở mức 214 tỷ USD (16,5 nghìn tỷ rúp theo tỷ giá hối đoái vào thời điểm đó). Vào tháng 11 năm ngoái, Ngân hàng Trung ương ước tính khối lượng giao dịch hàng năm của người Nga với tài sản kỹ thuật số là 5 tỷ USD (khoảng 390 tỷ rúp).
Vào cuối năm 2020, Bộ Nội vụ Nga báo cáo rằng gian lận tiền điện tử và “tội phạm mua lại khác trong đó tiền ảo đóng vai trò là đối tượng của tội phạm” đang tăng 400% mỗi năm ở Nga. Cơ quan đã trích dẫn các lý do tình trạng pháp lý không rõ ràng của tiền điện tử, khó khăn trong việc truy tìm và không có khả năng phân loại tiền điện tử như các đối tượng dân quyền…
Một số cách phổ biến nhất để mất tiền điện tử:
- Khi thị trường tiền điện tử phát triển, các mối đe dọa từ hacker cũng vậy . Các nhóm mà chính phủ Hoa Kỳ cho là có liên kết với chính quyền Triều Tiên, chẳng hạn như Lazarus, APT3, BlueNoroff và những người khác, đang gây ra thiệt hại ngày càng tăng cho các dự án blockchain và người dùng của họ.
Các cuộc tấn công của tin tặc không phải là cách duy nhất để mất tiền điện tử. Vào giữa tháng 2, Group-IB đã ghi nhận một làn sóng gian lận tài sản kỹ thuật số và gian lận NFT mới. Tội phạm đang sử dụng hình ảnh của Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk, Giám đốc điều hành Ripple, Brad Garlinghaus và người tạo ra Ethereum, Vitalik Buterin để đánh cắp tiền điện tử. - Những kẻ lừa đảo lưu trữ các luồng YouTube giả mạo và hứa hẹn sẽ tăng gấp đôi khoản đầu tư của người dùng. Trên thực tế, những kẻ tấn công có quyền truy cập vào ví tiền điện tử của nạn nhân và đánh cắp tài sản của họ. Chỉ trong ba ngày, các chuyên gia của Group-IB đã xác định được 36 luồng trực tuyến gian lận.
- Lừa đảo (Phishing) là một cách phổ biến khác để ăn cắp tiền điện tử. Những kẻ tấn công tạo ra một bản sao giả mạo của một dịch vụ tiền điện tử. Ví dụ: nó có thể là một bản sao của một trang trao đổi hoặc một ví tiền điện tử. Ngay sau khi nạn nhân nhập tên người dùng và mật khẩu của họ, chúng ngay lập tức được gửi đến tin tặc, những kẻ này có quyền truy cập vào tài khoản và đánh cắp tiền.
Các trường hợp cụ thể
Một trong những trường hợp nổi bật nhất trong thời gian gần đây là nhân viên của sàn giao dịch tiền điện tử Thodex, người đã bị buộc tội ở Thổ Nhĩ Kỳ với tội danh: sử dụng gian lận hệ thống thông tin và thiết lập một tổ chức tội phạm. Những người bị giam giữ có thể nhận án tù lên đến 40.564 năm mỗi người. Theo cáo trạng, thiệt hại của những người sử dụng sàn giao dịch lên tới 356 triệu liras (24 triệu USD).
Nói về các vụ án nổi tiếng ở Nga, vào cuối tháng 3, Bộ Nội vụ đã mở vụ án hình sự đầu tiên về tội tham ô tài sản trao đổi tiền điện tử. Các khoản tiền đã bị biển thủ bởi một trong những chủ sở hữu thực sự của nền tảng giao dịch. Người bị bắt giữ có số tiền mặt trị giá hơn 190 triệu RUB trong hai chiếc vali trên người. Người bị bắt đã bị buộc tội và bị tạm giữ, tài khoản của anh ta bị thu giữ và đơn tố cáo chiếm đoạt tài sản trị giá hơn 2 tỷ RUB đã được đệ trình.
Cũng trong tháng 4, một tòa án quận ở St.Petersburg đã cho phép thu giữ số Ethereum bị đánh cắp trị giá khoảng 1 tỷ RUB. Vụ án hình sự được khởi xướng dưới các bài báo về truy cập trái phép thông tin máy tính và trộm cắp quy mô lớn.
Tiền điện tử của tôi đã bị đánh cắp. Làm thế nào để tôi nhận được nó trở lại?
Bước 1 : Bảo vệ số tài sản còn lại
Điều đầu tiên cần làm là ngăn chặn các khoản lỗ có thể xảy ra từ các ví khác. Bạn cần đảm bảo rằng chúng an toàn hoặc thực hiện các bước để bảo vệ tiền của bạn. Ví dụ: nếu bạn nghi ngờ rằng một địa chỉ có thể đã bị xâm phạm, bạn nên cẩn thận chuyển tiền vào một ví an toàn. Điều chính là không được căng thẳng hoặc nóng vội, nếu không, bạn có thể mắc sai lầm và mất nhiều tiền hơn.
Khi bạn chắc chắn rằng số tiền điện tử còn lại của mình là an toàn, hãy ghi lại càng nhiều thông tin càng tốt . Nếu bạn đã giao tiếp với kẻ lừa đảo, hãy ghi lại chi tiết liên hệ của họ, chụp ảnh màn hình tất cả thư từ và trang web. Cảnh sát sẽ cần thông tin này trong quá trình điều tra và nó sẽ được sử dụng làm bằng chứng trước tòa.
Bước 2: Lần theo dấu vết
Blockchain là một hệ thống minh bạch lưu trữ lịch sử của tất cả các giao dịch. Việc chuyển tiền của bạn cho kẻ tấn công và các chuyển động khác của tiền điện tử có thể dễ dàng được theo dõi bằng các trình duyệt blockchain. Những cái phổ biến nhất là:
● Etherscan (https://etherscan.io/)
● Blockchair (https://blockchair.com/).
Nhờ các trình duyệt, người ta có thể theo dõi số phận của tiền điện tử. Trong trường hợp xấu nhất, nó sẽ chuyển đến một dịch vụ đặc biệt gây nhầm lẫn giữa các giao dịch, máy trộn.
Trong trường hợp tốt nhất, kẻ tấn công sẽ gửi số tiền bị đánh cắp đến một trang web tập trung. Trong trường hợp như vậy, cần phải viết thư cho bộ phận trợ giúp càng sớm càng tốt và yêu cầu đóng băng tiền . Tuy nhiên, các sàn giao dịch tiền điện tử có thể sẽ không thực hiện hành động nào nếu không có yêu cầu từ cơ quan thực thi pháp luật.
Giảng viên Yuri Brisov của Moscow Digital School cho biết, việc rút tiền trái phép từ ví được coi là hành vi trộm cắp ở hầu hết các quốc gia. Ông nói thêm rằng một bản báo cáo nên được nộp tại nơi mà hành vi phạm tội đã được thực hiện. Đây có thể là cả một điểm cộng và một điểm trừ. Đó là một điểm cộng vì không có liên kết lãnh thổ cụ thể với ví. Do đó, trên thực tế, các cơ quan hành pháp có thể không bị hạn chế về mặt lãnh thổ. Điều bất lợi là ví dụ ở Nga, Bộ Nội vụ sử dụng thực tế về lãnh thổ không chắc chắn như một lý do để từ chối.
Bước 3: tố giác tội phạm
Nếu tiền điện tử của bạn bị đánh cắp ở Nga, bạn có thể điền vào biểu mẫu trực tiếp trên trang web của MIA với càng nhiều chi tiết về hành vi trộm cắp và địa chỉ của tất cả các ví liên quan càng tốt, một đại diện của sàn giao dịch tiền điện tử EXMO.me nói thêm.
Ông khuyên nên gửi e-mail (thư) đến sàn giao dịch nơi đặt các khoản tiền bị đánh cắp và đính kèm bản sao của các bức thư cho Bộ Nội vụ. Nếu không có yêu cầu từ MIA, sàn giao dịch rất có thể sẽ không thể thực hiện bất kỳ điều gì, nhưng bằng cách này, bạn có thể thu hút sự chú ý của sàn đến ví nơi các khoản tiền bị đánh cắp được lưu trữ và có thể đẩy nhanh quá trình
Ngoài ra, nếu tiền đến một sàn giao dịch tiền điện tử lớn từ một số ví đã “bẩn” (ví dụ: có nhiều lần lặp lại), tài khoản có khả năng bị khóa và nguồn tiền sẽ được hỏi, một đại diện của trang web . Điều này sẽ yêu cầu kẻ gian lận hiển thị nơi họ đã mua bitcoin (sẽ có biên lai / bảng sao kê / màn hình từ tài khoản tại nhà trao đổi hoặc bưu điện), cũng như hiển thị họ mua chúng để làm gì.
” Vào thời điểm thủ tục này được thực hiện, cảnh sát sẽ có thời gian “, một nhân viên trao đổi tiền điện tử tuyên bố.
Brisov khuyên nếu bạn quản lý để theo dõi các giao dịch tiền điện tử cho một cơ quan tài phán nước ngoài, hãy cố gắng liên hệ với dịch vụ. Nhiều dịch vụ giám hộ có thể đóng băng một tài khoản đáng ngờ mà không cần lệnh của tòa án.
Việc tìm kiếm dịch vụ của luật sư hình sự ở quốc gia đó cũng có ý nghĩa . Nếu đó là Hoa Kỳ, điều quan trọng là luật sư hoặc công ty thực hành tại tiểu bang mà ví hoặc sàn giao dịch được đăng ký, nếu việc tìm kiếm có thể được thu hẹp xuống một tiểu bang. Sau đó, luật sư sẽ yêu cầu bằng chứng từ bạn và tự liên hệ với các cơ quan thực thi pháp luật. Luật sư cho biết khiếu nại trực tiếp từ người nước ngoài khó có thể được xem xét. Tuy nhiên, nếu vụ án lớn và có nhiều kháng nghị, bạn sẽ bị liên quan đến một vụ án hoặc cuộc điều tra đang diễn ra, luật sư nhấn mạnh.
Efim Kazantsev, thành viên của Ủy ban Hỗ trợ pháp lý cho nền kinh tế kỹ thuật số, chi nhánh Moscow của Hiệp hội Luật sư Nga, cho biết luật không có bất kỳ tiêu chuẩn nào, danh sách được xác định cứng nhắc khi áp dụng cho các cơ quan thực thi pháp luật. Theo ông, người ta có thể nộp bất kỳ tài liệu nào có thể giúp tìm ra những kẻ phạm tội và đưa họ ra trước công lý.
Trong trường hợp nếu không xác định được vị trí của kẻ tấn công thì vẫn phải khai báo nơi cư trú của nạn nhân.
Điều này có lợi thế và bất lợi. Ưu điểm là nạn nhân sẽ dễ dàng theo dõi quá trình nộp đơn hơn. Tuy nhiên, việc phát hiện và truy tố một kẻ phạm tội ở khu vực khác, hoặc thậm chí ở quốc gia khác, không phải là điều dễ dàng đối với sở cảnh sát địa phươngi.
Để ngăn chặn số tiền fiat thuộc về kẻ trộm tiền điện tử và được giữ trong tài khoản ngân hàng, thì việc chặn như vậy là hoàn toàn có thể xảy ra . Tùy trường hợp, nó có thể được thực hiện như một biện pháp thu giữ tài sản trong khuôn khổ tố tụng hình sự.
Ngoài ra, đưa ra tòa với đơn yêu cầu trả lại số tiền làm giàu bất chính và đơn xin giảm nhẹ hình phạt tạm thời. Cần hiểu rằng điều tra hình sự và thủ tục tòa án không đảm bảo sự trở lại của tiền điện tử. Hiện tại, thị trường đang ở giai đoạn đầu phát triển nên ở hầu hết các quốc gia, nó vẫn chưa được kiểm soát.
Tất cả các hành động trên đều tăng khả năng lấy lại tài sản của bạn. Tuy nhiên, cần hiểu rằng các cơ quan thực thi pháp luật chưa có nhiều chuyên môn trong việc tiến hành các cuộc điều tra như vậy. Do đó, phần lớn công việc tìm kiếm tiền điện tử của riêng bạn đổ lên vai nạn nhân.
Có các công ty phân tích cũng như các công ty luật chuyên về tiền điện tử. Để tăng cơ hội thành công, bạn nên nhờ đến các chuyên gia có thể giúp làm thủ tục giấy tờ và thu thập bằng chứng kỹ lưỡng hơn.
Nguồn Hackernoon.